Sıkça Sorulan Sorular

Meslek Standardı Soruları

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmaz.

Ulusal meslek standardı; bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için MYK tarafından kabul edilen gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari normdur. Meslek standartlarının şekli ve içeriği, uluslararası uygulamalara uygun olarak MYK Yönetim Kurulunca belirlenir ve Resmi Gazete’de yayımlanır.

İlgili sektör tarafından hazırlanan, MYK tarafından onaylanarak Ulusal Yeterlilik Çerçevesi (UYÇ)’ne yerleştirilen, bireyin değerlendirilmesinde kullanılan, bireyin sahip olması gereken bilgi, beceri ve yetkinlik ile ölçme ve değerlendirme kriterlerini içeren ayrıntılı dokümandır. Sınavlar, ulusal yeterliliklere göre gerçekleştirilmektedir.

Ulusal meslek standartları, bireylerin mesleğini icra edebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu tanımlamakta bir diğer ifade ile mesleklerin profilini ortaya koymaktadır. Söz konusu standartlar, sektörün ihtiyaçları doğrultusunda, MYK tarafından görevlendirilen sektörünü temsil kabiliyetine sahip kurum/kuruluşlarca ya da MYK tarafından oluşturulan meslek ve sektörle ilgili tarafların temsil edildiği (kamu kesimi ve sosyal taraf temsilcilerinin yer aldığı) çalışma gruplarınca hazırlanmaktadır. Bu sayede meslek standartları, ilgili meslekte istihdam edilen bireylerden iş piyasasının talep ettiği nitelikleri tanımlamaya imkân sağlamaktadır. Ulusal meslek standartları temel alınarak hazırlanan ulusal yeterliliklerde yürütülen ölçme, değerlendirme ve belgelendirme faaliyetleri iş piyasasının talep ettiği niteliklere sahip bireylerin belirlenmesinde önemli bir rol üstlenmektedir. Bu bağlamda ulusal meslek standartları ölçme, değerlendirme ve belgelendirme şartlarının tanımlandığı ulusal yeterliliklere girdi teşkil etmektedir. Ulusal meslek standartları, orta öğretim düzeyinde Milli Eğitim Bakanlığı ve yükseköğretim düzeyinde üniversiteler tarafından meslekî ve teknik eğitim ve öğretim programları ile de uyumlu hale getirilmekte ve bu sayede iş piyasasının talep ettiği meslek profiline uygun bireylerin yetişmesine katkı sağlamaktadır. İş analizine dayalı ve iş piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan ulusal meslek standartları; iş piyasasında faaliyet gösteren kuruluşlara insan kaynakları yönetim süreçlerinde (görev tanımlarının oluşturulması, personel seçiminin yapılması, eğitim, performans değerleme, iş değerleme vb.) kullanabilmeleri açısından önemli girdi sağlamaktadır.

23 Nisan 2015 tarihinde 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu’nda yapılan değişiklik ile birlikte, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından, ilk aşamada tehlikeli ve çok tehlikeli 40 meslek için Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunlu hale getirilmiştir. Sonrasında yayımlanan 8 meslek ve en son yayımlanan 33 meslek ile, belge zorunluluğu 81 mesleğe yükselmiştir.Bu kapsamda söz konusu mesleklerde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunlu hale getirilmiştir. Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler bu mesleklerde çalıştırılamayacaktır. Belgesiz çalışan kişi başına aylık 500 TL idari para cezası öngörülmektedir. Belge zorunluluğu getirilen meslekler:

http://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_yeterlilik_ara&yeterlilik_tehlikeliisler=1

Belgesi olmadan çalışanların, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Tebliğin yayım tarihinden itibaren 12 ay içerisinde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alması gerekmektedir. Örneğin, 26 Eylül 2017 tarihli Tebliğde belirtilen mesleklerde çalışanlar 26 Eylül 2018 tarihine kadar MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almalıdır. Yayımlanmış Tebliğlere ulaşmak için tıklayınız.

Aday kendini yetkin gördüğü her meslek dalından sınava girebilir ancak her sınav için ayrıca sınav ücreti yatırılmalıdır.

Sınavlara girebilmek için sınav öncesinde ilgili yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşuna sınav ücretinin ödenmesi gerekmektedir. Meslek bazında sınav ücretleri aşağıdaki linkte yer almaktadır.

Detaylı bilgi için bkz: http://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_yeterlilik&view=arama&belge_zorunlu=1

Tehlikeli ve çok tehlikeli meslekler sınıfında yer alan mesleklerde, MYK tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından yapılan sınavlar sonucunda belge almaya hak kazanan bireylerin yalnızca bir kez olmak kaydıyla sınav ve belge ücretleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. Sınavlardan başarısız olan adayların sınav ve belgelendirme ücretleri fondan karşılanmamaktadır.
 

Öncelikle www.myk.gov.tr/nerede internet adresinden meslek ve şehir seçimi yapılarak yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarının iletişim bilgilerine ulaşılmalıdır. Kuruluşlar ile iletişime geçilmesi ve sınavlara başvuru yapılması gerekmektedir. Kuruluşların gerçekleştireceği teorik ve performansa dayalı sınavlar sonucunda başarılı olan kişiler MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanmaktadır.

Minimum grup sayısının oluşturulması ve uygun sınav ortamının temin edilmesi halinde (şantiye, meslek okulları atölyeleri, vb) sınav organizasyonun Türkiye’nin herhangi bir bölgesinde gerçekleştirilmesi mümkündür.

Üniversite düzeyinde ; 6537 nolu Uluslararası İşgücü Kanunu’nda yer alan bilgi: “Yabancı müteahhit veya yabancı kuruluşlar, Türkiye’de Devlet daireleri ile resmî ve özel kuruluş ve şahıslara karşı resen veya yerli kuruluşlarla birlikte taahhüt ettikleri mühendislik veya mimarlıkla ilgili işlerde, yalnız bu işe münhasır kalmak kaydıyla, Odalar Birliğinin görüşü alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni ile yabancı mühendis ve mimar çalıştırabilirler. Bu madde uyarınca verilecek Odalar Birliği görüşünde, diplomalarını yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından almış yabancı meslek mensuplarının, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu uyarınca diploma denkliğinin tespitinin yapılması şartı aranmaz.”

Sınav ve belgelendirmesi yapılabilen ulusal yeterliliklerin %95’inde sınavlara katılmak için hiç bir şart bulunmamaktadır. Sınavlara giriş şartı bulunan ulusal yeterliliklerdeki giriş şartlarını ilgili ulusal yeterliliğin MYK “Yeterlilik Sınav(lar)ına Giriş Şartları” bölümünde bulabilirsiniz. https://www.myk.gov.tr

Çalışma İzni Soruları

Geçici koruma, ülkelerinden ayrılmaya zorlanmış ve ayrıldıkları ülkeye geri dönemeyen yabancılara acil ve geçici süreli olarak verilen statüdür.

Kayıt yapılması tıbbi yardım, eğitim ve kamu hizmetlerine erişim imkanı sağlaması açısından Türkiye’deki yabancılar için son derece önemli bir yükümlülüktür.

Çalışma izinleri, iş yerinde yabancı çalıştırmak isteyen iş veren tarafından online olarak yapılır. www.turkiye.gov.tr veya https://www.csgb.gov.tr/uigm

4817 sayılı kanunun 12. maddesini değiştiren 28.01.2010 tarih ve 5951 sayılı kanun ile “usulüne uygun olarak yapılan başvurular, belgelerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla Bakanlık tarafından en geç otuz gün içinde sonuçlandırılır” hükmü getirilmiştir. YÇİHUY’nin 21.01.2010 tarih 27469 günlü resmi gazete ile değişik 10. maddesi “görüş, bilgi ve belge talepleri günlük olarak yapılır. Kamu kurum ve kuruluşlarına belge taleplerinde en geç beş, bilgi ve görüş taleplerinde ise en fazla on beş gün süre verilir. Zorunluluk halinde 15 gün daha ek süre talebinde bulunulabilir.

Geçici koruma sağlanan yabancılara verilen “çalışma izin belgesi” ile “çalışma izni muafiyetine ilişkin bilgi formu” ikamet izni yerine geçmez.

Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı’nı aradım, çalışma izni alındığı durumda Türkler ile aynı statüde işlem görüyorlar.

Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı’nı aradığımda Türkler ile aynı statüde oldukları için aynı prosedürlerin geçerli olduğunu söyledi. 4857 İş Kanunu’nun http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’te http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/04/20040406.htm#3  çocukların çalıştırılamayacağı özel durumlar (ağır işler, çalışma saatleri vs.) açıklanmıştır. Onun dışında Suriyeli’ler için özel bir durum yoktur.

Çalışma izin başvuruları Türkiye’de iş piyasasındaki durum, çalışma hayatındaki gelişmeler, istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik koşullar dikkate alınarak değerlendirilmektedir.

İlgili kanunlarda sadece Türk vatandaşlarına hasredilmiş bulunan meslek ve görevlerde yabancılara çalışma izni verilmemektedir.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile geçerli çalışma izni sahibi olan yabancılar arasında hiçbir fark yoktur. Bu durumda ilgili mevzuat hükümleri uygulanır

Evet. Suriyeliler kendi işlerini Türk vatandaşları gibi resmi kurumlara kaydettirebilirler. Bu kişiler çalışma izinlerine kendileri başvurur.

Çalışma izni ücretli değildir. Başvuru sırasında herhangi bir ücret ödenmez ancak başvuru olumlu sonuçlanırsa işverene bir e-posta ile çalışma izni başvurusunun olumlu sonuçlandığı ve harç ödenmesi gerektiği bildirilir. Detaylı bilgi için; https://www.csgb.gov.tr/uigm/contents/calisma-iznine-dair-bilgiler/harcvebankabilgileri/
 

Hayır, sadece geçici koruma kapsamında ikametlerine izin verilen illerde çalışabilirler. İçişleri Bakanlığı tarafından kendilerine verilen geçici koruma kimlik belgesinin üzerinde ikamet ili olarak gösterilen il çalışabilecekleri il olacaktır. Eğer kişi farklı bir şehirde çalışmak istiyorsa ilk önce ikamet şehrini değiştirmelidir.

Geçici koruma altındaki yabancılar, Türkiye’deki çalışma mevzuatına bağlıdır. Bu kapsamda Türkiye’de asgari ücretin altında çalışma yaptırılamayacağı hükmü onlar için de geçerlidir.

Sosyal güvencelere ek olarak kişi asgari ücretle çalışan bir Türk işçinin sahip olduğu izin, kıdem vb. tüm çalışma haklarına sahiptir.

Evet, geçici koruma altındaki yabancının işten ayrılmasıyla çalışma izni iptal süreci firma tarafından yapılır. Bu iptalin sözleşmenin feshini takiben en geç 15 gün içerisinde yapılması gerekmektedir. Aynı işçinin adına bu kişinin yeni işvereni çalışma izninin iptalinin ardından başka bir iş için tekrar çalışma iznine başvurabilir.

Hayır. Çalışma izni sisteme girilen işveren adresinde geçerlidir. Yer değişikliği durumunda aynı şirketin başka şubesi de olsa o şube için yeniden çalışma izni alınması gerekir.

Belirli bir işyeri veya işletmede çalışmak üzere alınabilen çalışma iznine “bağımlı çalışma izni” adı verilmektedir. Bağımsız çalışma izni ise belli bir işyeri veya işletmeye bağlı olmaksızın serbest bir şekilde ve yasal olarak mesleğin icra edilebilmesine olanak veren izin türüdür.

Çalışma izni aldığınız tarihten itibaren 30 gün içinde çalışmaya başlamanız gerekmektedir. İşvereniniz çalışmaya başladığınız tarihten itibaren 15 gün içinde bu durumu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirmelidir.

Mesleki Yeterlilik Belgesi, TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17024 personel belgelendirme sistemine göre akredite olan ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından yetkilendirilen Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşlarınca yapılan ölçme ve değerlendirme faaliyetleri sonucunda başarılı olan kişilere verilen belgedir.

Mesleki Yeterlilik Belgesi alabilmek için, istenilen mesleğe ait ulusal yeterliliğin olması ve Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından bu ulusal yeterlilikte sınav ve belgelendirme yapmak üzere yetkilendirilmiş olan TOBB’a başvuruda bulunmaları gerekir.

Sınav ve Belgelendirme sürecinde, ilgili ulusal yeterliliklerde belirtilen hususlara göre teorik, performans ve/veya mülakata dayalı sınavlarda başarılı olan adaylara Mesleki Yeterlilik Belgesi verilir.